استعداد شغلی چیست؟
استعدادیابی شغلی به معنای بررسی و توجه به ویژگی‌ها، توانایی‌ها و مهارت‌های خاصی است که برخورداری از آنها برای انجام یک شغل یا حرفه خاص لازم است. این استعدادها طیف گسترده‌ای از توانایی‌های فنی و عملی تا قابلت‌های ارتباطی و مدیریتی و نرم را شامل می‌شوند.
استعدادها به برخی ویژگی‌ها و توانایی‌های ذاتی اشاره دارند که اغلب با آموزش و تمرین بیشتر و نیز کسب تجربه در طول زمان می‌توان آنها را تقویت کرد. مدیریت استعداد سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا استعدادها را در بلندمدت جذب و حفظ کنند و این شامل فرصت‌ها و استراتژی‌هایی است که تیم‌ها را برای داشتن بهترین عملکرد تشویق می‌کند. برای دانستن اینکه چگونه استعداد شغلی خود را کشف کنیم، تا آخر با ما همراه شوید.
اهمیت استعدادیابی شغلی
همه ما احتمالاً پیش از آغاز دوران حرفه‌ای زندگی از خود پرسیده‌ایم که چه شغلی برای من مناسب است! کار و زندگی حرفه‌ای بخش مهمی از زندگی انسان‌ها را تشکیل می‌دهد. ما بخش مهمی از اوقات روز را به کار کردن، وقت گذراندن در محیط کار و رابطه برقرار کردن با سایر همکاران می‌گذرانیم.
به همین دلیل برخورداری از رضایت شغلی بسیار مهم است و زمانی محقق خواهد شد که نوعی هماهنگی و مطابقت میان استعدادهای شغلی و کار یا فضای کاری مورد نظر وجود داشته باشد. افرادی که از چنین شانسی برخوردار باشند، فرصت بیشتری برای رشد و ارتقا و موفقیت شغلی خواهند داشت که البته این خود منجر به احساس خرسندی بیشتر در آنها خواهد شد.
از طرفی کشف این استعدادها برای کارفرمایان و صاحبان مشاغل نیز اهمیت خاص خود را دارد. این افراد معمولاً سعی می‌کنند که چنین استعدادهایی را در افراد کشف کنند و با فراهم کردن بستر مناسب به رشد آنها کمک کنند و در نهایت آنها را در مجموعه خود نگه دارند؛ زیرا به این امر واقف هستند که رشد مجموعه به میزان سازگاری افرادی که در آن کار می‌کنند وابسته است.
راه‌های کشف استعداد شغلی
تست‌های روانشناسی ویژه‌ای طراحی شده‌اند که می‌توانند به شناخت بیشتر افراد از خود و در نتیجه کشف استعدادهای شغلی خود کمک شایانی بکنند. برخی از این تست‌ها عبارنت از:
تست هالند
تست هالند یکی از مهمترین تست‌ها و رغبت سنج‌هایی است که می‌توان از نتایج آن برای انتخاب رشته تحصیلی یا شغلی مناسب و هماهنگ با ویژگی‌های فردی، استفاده کرد.
تست استعداد یابی هالند 6 تایپ شخصیتی برای افراد در نظر می‌گیرد و مشاغل سازگار با هر یک از آنها را نیز در تفسیر نوع شخصیت بیان می‌کند. این تایپ‌ها و شغلهای هماهنگ با آنها عبارتند از:
- تایپ واقع‌گرا: این افراد اهل تعامل و انجام کارهای مکانیکی هستند و شغلهای مناسب برای آنها مهندسی، معماری، کشاورزی، دامپزشکی، پزشکی، متخصص تغذیه و … هستند.
- تایپ جستجوگر: این افراد اهل علم و منطق هستند، به خوبی از پس تجزیه و تحلیل یک موقعیت برمی‌آیند و از مهارت‌های مدیریتی برخوردارند. شغلهای مناسب برای افراد این تایپ پزشکی، روانشناسی، دانشمند بودن در علوم و ریاضیات و … هستند.
- تایپ هنری: همانطور که از عنوان پیدا است این افراد اهل هنر هستند و در ساختارها و چهارچوب‌های معین نمی‌گنجند. شغلهای مناسب برای آنها نوازندگی، بازیگری، روزنامه‌نگاری، نویسندگی، گرافیک، طراحی داخلی و … هستند.
- تایپ اجتماعی: این افراد اهل تعامل و همکاری هستند و از کمک به دیگران لذت می‌برند. شغلهای هماهنگ با این تایپ پزشکی، تدریس، روانشناسی، مددکاری اجتماعی و … هستند.
- تایپ متهور (کارآفرین): این افراد اهل ریسک کردن هستند و در راه رسیدن به اهداف خود از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کنند. شغلهای سازگار با این دسته افراد عبارتند از بانکداری، مهندسی، فروشندگی، وکالت، مدیریت، فعالیت در حوزه علوم سیاسی و … .
- تایپ قراردادی: وجود نظم برای این افراد بسیار اهمیت دارد، از مهارت‌های سازمانی برخوردارند و معمولاً در ریاضیات استعداد خاصی دارند اما علاقه‌ای به تعامل زیاد ندارند. شغلهای سازگار با این تایپ شخصیتی منشی‌گری، حسابداری، کارمندی، مدیریت و … هستند.
تست MBTI
این تست یکی دیگر از تست‌های مطرحی است که با استفاده از آن می‌توان شناخت بیشتری از تایپ شخصیتی خود، استعدادها و نیز مشاغل سازگار با آنها کسب کرد. برای اجرای تست ام بی تی ای و دریافت نتیجه بر روی لینک کلیک کنید.
در این تست افراد بر اساس چهار معیار اصلی (شامل ۸ ویژگی) که هر کدام نوعی دوگانگی و تقابل را بیان می‌کنند ۱۶ تایپ شخصیتی را مطرح می‌کند. چهار معیار اصلی عبارتند از:
- درون‌گرایی/ برون‌گرایی: بیشتر بر این تمرکز دارد که شما تا چه حد اهل تعامل هستید و تا چه حد از تنهایی لذت می‌برید.
- حسی/ شهودی: بیشتر بر این تمرکز دارد که شما در مواجهه با موقعیتهای مختلف تا چه حد متوجه واقعیت هستید و تا چه اندازه به تصورات خود توجه می‌کنید.
- منطقی/ احساسی: به این می‌پردازد که آیا شما بیشتر بر منطق و داده‌های عینی تکیه می‌کنید یا تابع احساساتتان هستید.
- قضاوت‌گر/ ادراکی: بر این تأکید دارد که شما آیا شما از ساختارها و تصمیمات استوار پیروی می‌کنید یا اهل انعطاف‌پذیری و سازگاری هستید.
همانطور که گفتیم بر حسب این معیارهای اصلی ۱۶ تایپ شخصیتی معین می‌شود که در هر یک از آنها چهار ویژگی مهمتر و قوی‌ر از بقیه است. با انجام این تست افراد به شناخت و درک بهتری از خود می‌رسند و بر اساس این شناخت می‌توانند بفهمند که چه نوع شغل یا فضای کاری برای آنها بهتر است. برای آشنایی بیشتر با انواع تیپ های شخصیتی به مقاله مرتبط مراجعه کنید.
تست MMPI
این تست بر اساس شاخص‌های اعتباری و شاخص‌های بالینی طراحی شده است که علاوه بر تمرکز بر برخی ویژگی‌های شخصیتی فرد به سلامت و اختلال روان او نیز توجه می‌کند.
یکی از کاربردهای مهم آن بررسی میزان تناسب و هماهنگی یک شخص برای شغلهای خاص است. تست شخصیتی mmpi نیز به افراد کمک می‌کند که زوایای پنهان شخصیت خود را بهتر بشناسد و از میزان سلامت روان خود آگاهی یابند.
همه این‌ها مواردی است که به فرد در انتخاب شغل مناسب و هماهنگ با خود و به کارفرمایان نیز در انتخاب بهترین افراد برای استخدام، کمک خواهد کرد.
سخن پایانی
اگر برای شما هم این پرسش مطرح است که چگونه استعداد شغلی خود را کشف کنیم! باید بدانید که راه‌های گوناگونی برای رسیدن به پاسخ مناسب وجود دارد و تست‌هایی که در این مجال به آنها پرداختیم تنها برخی از روش‌ها و برخی از تست‌هایی هستند که در این راه به کمک می‌کنند.
شناخت ما از خودمان در طول زندگی و بر اساس تجربه‌هایی که کسب می‌کنیم به تدریج کامل و کاملتر می‌شود. بنابراین همیشه ممکن است به پاسخی برسیم که تا پیش از این به آن فکر نکرده‌ایم. پس سعی کنید برای شناخت خود وقت و هزینه و صرف کنید تا بتوانید با اطمینان بیشتری دست به انتخاب بزنید.
